Interview SIDN-directeur Roelof Meijer: .nl blijft ons belangrijkste product

Geen nieuwe DigiD
Toch snapt Meijer de commotie niet altijd als het gaat om de taken van de SIDN. “Nogmaals: het .nl-domein blijft ons belangrijkste product. Nu en over vijf jaar. Maar de markt beweegt wel. Er komen nieuwe TLD’s bij in het komende jaar. Daarover zijn we met een aantal partijen in gesprek om te kijken of we hen kunnen helpen in het exploiteren van die nieuwe domeinen. Eén daarvan is .amsterdam. Er zullen op het laatste moment ook nog wel partijen komen met de vraag of we hen kunnen helpen. Dat gaat de komende jaren wel dynamiek geven in de sector. Daarnaast ontplooien we nu al activiteiten die te maken hebben met de verdere ontwikkeling  en de veiligheid van en open toegang tot het internet, in Nederland en wereldwijd. Voorbeeld is de introductie van DNSSEC onder het .nl-domein. En we worden meer en meer actief op het gebied van onderzoek naar innovaties, bijvoorbeeld op het gebied van privacy en identity management.”

Om op dat laatste door te gaan: “Nee, we zijn absoluut niet van plan om een eigen variant van DigiD op de markt te brengen, zoals recent werd beweerd in een artikel. Er zijn diverse organisaties die de mogelijkheden van online identity management bestuderen en daarvoor verschillende oplossingen hebben. Die oplossingen worden gedragen door een set van afspraken en standaarden die door een partij beheerd moeten worden. De meeste initiatieven zoeken daarvoor een neutrale partij die echt boven de markt staat. Wij zijn nu een paar keer benaderd of wij zo’n rol als trusted party zouden kunnen oppakken en zo’n systeem te beheren. Ik denk dat we daar een rol in kunnen spelen.”

VvR
Een uitdaging voor de SIDN als het bedrijf achter het .nl domein is dat de belangen groot zijn: veel verschillende partijen met niet zelden tegenstrijdige belangen, zelfs. De wereld is niet zwart/wit. En het product van de SIDN is lang niet zo ééndimensionaal als partijen soms denken, stelt Meijer. “Registrars hebben er baat bij dat wij vooral hun belangen behartigen. De overheid kijkt daar bijvoorbeeld genuanceerder tegen aan, want die vindt – net als wij – dat wij ook de belangen van de Nederlandse internetter en van de domeinnaamhouder moeten behartigen. We proberen de beste balans te vinden. Neem de VvR: dat is een heel belangrijke stakeholder voor ons. Maar het is niet de enige partij die iets van ons vindt en van ons verwacht. Daarom hebben we met hen  vaak pittige discussies over onze strategie. De SIDN wil bijdragen aan de vergroting van de economische en maatschappelijke waarde van het internet voor Nederland. En daarmee onze toegevoegde waarde vergroten. Daarom gaan we ook andere dingen doen en daar Is in ieder geval het bestuur van de VvR minder van gecharmeerd. Maar wij denken echt dat we kunnen bijdragen aan zaken als innovatie, de toepassing, het gebruik en de veiligheid van (en daarmee het vertrouwen in) het internet en zo ook de economische waarde van het internet in Nederland kunnen laten groeien.  Meer innovatie, toegang, gebruik en vertrouwen  levert meer business voor de hele sector. En dus meer business voor registrars. Ik krijg dat maar niet duidelijk.”

Meijer noemt ook de Abuse Information Exchange. “Wij draaien daar de automatisering voor en leveren een deel van het startkapitaal. Met goede redenen. Wie zijn eerste slachtoffers van botnet-aanvallen? Dat zijn wij. En als het bij ons niet lukt, dan verplaatst het zich naar ISP’s en hosters. Niet alle egistrars realiseren zich dat ook zij er baat bij hebben als wij dit probleem zo goed mogelijk tackelen. Zij zijn echter een doelwit, net als wij.” Dan steekt Meijer ook de hand in eigen boezem. “Misschien moeten we hier nog wel vaker en nog vroeger met hen in gesprek zodat we het beter kunnen uitleggen. We gooien het geld echt niet zomaar over de balk.”

Hippe service
Naast het veiligheidsvraagstuk zal het toevoegen van nieuwe TLD’s een van de grootste uitdagingen vormen waar ook SIDN nadrukkelijk mee te maken krijgt. De wereld houdt nu eenmaal niet op na .nl. De vraag is of dat goed nieuws is. Dat is een vraag die zich niet gemakkelijk laat beantwoorden. “Het is de multimillion vraag”, begint Meijer. “Er was ongelooflijk veel druk op ICANN om hiermee te beginnen. Vervolgens heeft ICANN drie doelen gedefinieerd: keuze, innovatie en concurrentie. Daar is niets mis mee. Nu zijn er 1900 aanvragen ingediend. Persoonlijk moet ik er niet aan denken dat al die aanvragen succesvol door de selectieprocedure komen en in de root belanden. Ik ben dan bang dat de gemiddelde internetgebruiker dan niet meer snapt hoe dit werkten dat er bovendien na korte tijd een fors aantal “omvallen. Wat schadelijk is voor het vertrouwen in de goede werking van het DNS.”

Meijer hoopt op de pareltjes, zoals hij het zelf noemt. “Er zitten mooie community-TLD’s bij. Een reeds bestaand en succesvol voorbeeld is het .cat-domein voor de Catalaanse gemeenschap. Dertig- tot veertigduizend domeinnamen, maar qua content echt een mooi domein. En natuurlijk krijgen we een aantal city-TLD’s, die kunnen ook succesvol worden.” Daarnaast kijkt Meijer vooral naar partijen als Google. “Die hebben er een dikke honderd geregistreerd. Op het eerste gezicht weinig zeggende TLD’s, met uitzondering van .google natuurlijk. Ze hebben ergens een slim plan, vermoed ik. Dat zou voor de internetgebruiker wel eens heel veel toegevoegde waarde kunnen gaan opleveren.  Een nieuwe hippe service met gratis domeinnamen. Als dat zo is, dan staat de sector de komende jaren volledig op haar kop.”

Zelfregulering
Meest denkbare scenario is volgens Meijer dat er over een paar jaar niet meer dan 200 van de nieuwe gTLD’s in de root zitten.  Maar er is ook een worst case. Het nieuwe gTLD-project wordt  een enorme flop. ,,Dan zijn er een aantal instanties die zullen zeggen: zie je wel. De UN/ITU bijvoorbeeld en een aantal staten die sowieso vinden dat je het internet meer moet reguleren vanuit de overheid. Dat is niet in ons belang als internetgebruikers. Het risico dat we lopen is dat die organisaties dan roepen dat zelfregulering  niet werkt. We hebben het aan de markt overgelaten en het dat is op niets uitgelopen. Laten we het nu maar via de UN doen. Dat leidt tot teveel grip van overheden op het internet.”

Toch neigt ook Eurocommissaris Kroes naar meer grip vanuit de overheid. Meijer knikt: “Zij is groot voorstander van het multi-stakeholdermodel. Helemaal mee eens. Vervolgens geeft zij aan dat ICANN wel een aantal zaken beter moet doen. Dat is ook nog steeds waar. En tot slot stelt ze dat overheden daar meer invloed op moeten krijgen. Maar wat betekent dat? Die bemoeienis van overheid bij instanties als ICANN, maar ook SIDN is toegenomen over de afgelopen jaren. En dat is goed. Het economische en maatschappelijke belang van het internet en het .nl-domein is enorm toegenomen. De impact van uitval is enorm. Dat de overheid zich ervan wil vergewissen dat er alles aan wordt gedaan om uitval te voorkomen, is niet meer dan logisch   Een goede overheid staat voor haar burgers.”

Hosters
Toch is de SIDN en zeker Roelof Meijer groot voorstander van optimale marktwerking. Ook bij zijn ‘klanten’. “In alle eerlijkheid: ik had twee trends verwacht die sneller zouden gaan. Consolidatie bijvoorbeeld: op de piek hadden we 2200 registrars, nu zijn dat er zo’n 1700. Met de top tien heb je 40 procent van de .nl-markt en dan volgen er heel veel partijen met heel weinig. Ik had verwacht dat juist die hele kleintjes sneller zouden verdwijnen, zouden worden overgenomen door de grote.”

Ook aan de top had Meijer een verschuiving verwacht: meer overnames en fusies. “Dat is niet gebeurd, al merk ik nu wel een versnelling. Meer partijen kiezen ervoor om reseller te worden. Heeft niet zoveel te maken met de kosten voor registrar zijn bij de SIDN, maar wel met kosten om verschillende portals in de lucht te houden voor klanten die ook op de system van verschillende registries kunnen aansluiten. Dus als je reseller wordt en je hebt een registrar die dat voor je heeft geregeld, dan kun je met kleinere volumes toch wat meer en sneller resultaat boeken. Dat komt voort uit de toenemende vraag naar totaaloplossingen. Daar zou ik op inzetten als ik hoster was.”

Juist dat verbaast Meijer: weinig overnames van hosters door ISP’s. “ISP’s leveren tegenwoordig tv (content), telefonie en internetconnectiviteit, maar als consument moet ik in veel gevallen naar een ander bedrijf om mijn website te laten hosten. Ik zal wel iets missen, maar ik zou het wel weten als ik een innovatieve ISP was. Dan kun je echt een totaaloplossing bieden, ook voor consumenten.”

Roelof Meijer van SIDN