- Door
- Arnout Veenman
- geplaatst op
- 22 augustus 2014 08:49 uur
News Service Europe (NSE) heeft deze week een belangrijke slag gewonnen in de rechtszaak tegen stichting BREIN. Het Hof Amsterdam kwam namelijk een tussenarrest tot de conclusie dat usenet-aanbieder NSE geen inbreuk maakt op het auteursrecht van verschillende partijen die door BREIN worden vertegenwoordigd. Hiermee wint niet alleen NSE een belangrijke slag, maar het hele internet.
Het belang van deze uitspraak zit hem namelijk in het spanningsveld waar usenet-aanbieders mee te maken hebben. Aan de ene kant is usenet een decentraal netwerk, waarbij inhoud die door derden is geplaatst wordt opgeslagen, binnen het netwerk van usenet-aanbieders verspreid (gerepliceerd) en toegankelijk gemaakt voor klanten en daarmee een content-neutrale internet dienst. Aan de andere kant is het wat mij betreft een feit van algemene bekendheid dat de diensten van usenet-aanbieders door 99% van de klanten vooral voor het downloaden van auteursrechtelijk beschermd materiaal wordt gebruikt.
In deze rechtszaak is het NSE die zich op het eerste aspect van usenet beroept en de daarbij behorende juridische bescherming (art. 6;196c BW). Aan de andere kant beroept BREIN zich op het tweede deel en stelt dat NSE onrechtmatige daad pleegt (art. 6:162 BW) en zelf inbreuk maakt op het auteursrecht van de door haar vertegenwoordigde partijen.
In dit tussenarrest heeft NSE gelijk gekregen, in de zin dat de rechters van mening zijn dat usenet inderdaad een technisch neutrale dienst is en daarom ook de juridische bescherming van een aanbieder van internetdiensten en hosters verdient.
De bescherming waar NSE aanspraak op kan maken heeft echter een beperking. NSE moet namelijk wel (snel) optreden, wanneer door een derde (zoals BREIN) wordt gewezen op onrechtmatige inhoud op haar servers. Indien NSE dat doet, door een adequate Notice & Take Down-procedure te hanteren, dan is aan die eis voldaan. Een usenet-aanbieder is dan ook niet verplicht om (preventief) auteursrechtelijk beschermd materiaal weg te filteren.
Volgens het Hof kan het niet NSE worden aangerekend dat klanten de dienstverlening van het bedrijf massaal gebruiken om auteursrechtelijk beschermd materiaal te downloaden. Het Hof duidt dit gebruik aan als “misbruik van de door NSE verleende diensten”. Zolang NSE zich in haar marketing niet op wijst, handelt NSE daarmee niet onzorgvuldig (noch onrechtmatig) tegenover de bij BREIN aangesloten partijen.
BREIN krijgt nog wel de kans om aan te tonen dat usenet voor 80 tot 90% aan auteursrechtelijk beschermd materiaal bevat. In eerste instantie moet BREIN een voorstel doen hoe zij dat zal gaan aantonen. NSE mag daar dan op reageren. Daarna zal het Hof dan beoordelen of dat bewijs geleverd mag worden door BREIN.
Hoe dan ook is dit (tussen)arrest een duidelijke overwinning voor het internet. Ook al wordt een bepaalde dienst zwaar gebruikt (of misbruikt) om illegale dingen te doen, dan nog maakt dat de dienst niet illegaal. De aanbieder moet het mogelijke illegale gebruik echter niet gebruiken als verkoopargument bij het vermarkten van de dienst.
Het mooie van dit (tussen)arrest is dat bij usenet het illegale gebruik wél heel evident is. Ik ken geen (betaalde) hostingdienst die op zichzelf legaal is, maar wel zo sterk op illegaal gebruik is gericht als usenet. Wanneer zelfs dit type dienst aanbieden niet onrechtmatig is om aan te bieden en daarbij ook geen filterverplichting bestaat, dan is er geen andere hostingdienst te bedenken waarbij dat wél het geval is. Daarmee zou dit arrest, mits het in cassatie bij de Hoge Raad stand houdt, één van de belangrijkste arresten op het internetrecht kunnen worden. Of BREIN in cassatie gaat, lijkt mij nu al een zekerheid, want dit arrest is evident een streep door de rekening van Tim Kuik en consorten.
