Vraag het Mr. Ras: Algemene voorwaarden (inclusief 2 casussen)

Als je een link opneemt naar een PDF met de Algemene Voorwaarden is dat dan voldoende of moet er duidelijk bij staan 'u kunt de voorwaarden opslaan door met de rechter.....'

Voldoende is naar mijn mening het voorbeeld van XS4ALL. Zorg dan wel dat het gehele bestelproces langs elektronische weg verloopt.

"Het gevolg voor Planet Internet is dat de wederpartij een beroep kan doen op vernietiging van bepaalde bedingen uit de algemene voorwaarden."

Waarom slechts *bepaalde* bedingen? Ze zijn allemaal op dezelfde manier beschikbaar. Als die manier niet voldoet aan 6:234 lid 1 sub c, dan geldt de vernietigbaarheid toch voor al die bedingen?

Arnoud

Dat klopt, verkeerde woordkeus. Dankje.

Artikel 6:233 BW:

Een beding in algemene voorwaarden is vernietigbaar

a. indien het, gelet op de aard en de overige inhoud van de overeenkomst, de wijze waarop de voorwaarden zijn tot stand gekomen, de wederzijds kenbare belangen van partijen en de overige omstandigheden van het geval, onredelijk bezwarend is voor de wederpartij; of

b. indien de gebruiker aan de wederpartij niet een redelijke mogelijkheid heeft geboden om van de algemene voorwaarden kennis te nemen.

Is het noodzakelijk om vanuit het bestelproces *direct* naar een downloadbare versie van de AV te verwijzen?

Wij verwijzen nu naar een pagina met onze AV, en op die pagina staat bovenaan weer een link naar dezelfde tekst in PDF. Is dat voldoende?

Toch jammer dat het hier wel erg veel gaat over "naar mijn mening" dit en "naar mijn mening" zo. De wet zegt "De algemene voorwaarden moeten kunnen worden opgeslagen". Nou kun je hoog en laag springen, maar de algemene voorwaarden van Planet kunnen door de wederpartij worden opgeslagen. Er staat niks in de wet over het aantal handelingen dat ervoor nodig is. Is twee muisklikken teveel? Vier klikken?

Het ontgaat me helemaal waarom de XS4all-methode wél als acceptabel wordt gepresenteerd. De voorwaarden kunnen worden geprint, maar dan verplicht je de wederpartij om een printer in de buurt te hebben. De voorwaarden kunnen als PDF worden opgeslagen, maar je kunt ze dan pas lezen als je als gebruiker aparte software installeert of hebt geïnstalleerd. Noem me gekke Henkie, maar een oplossing waarbij je de klant verplicht om ofwel een printer tot zijn beschikking te hebben, ofwel een softwarepakket moet installeren vind ik nou niet bepaald dichter in de buurt komen van de wetgeving dan de oplossing die Planet biedt. Als puntje bij paaltje komt zijn er vast wel genoeg advocaten te vinden die de methode van XS4all "naar hun mening" strijdig vinden met de wet.

Recht is altijd een verzameling meningen, al weegt de mening van de Hoge Raad wel iets meer dan die van gekke Henkie.

Maar in dit geval vind ik het toch vrij duidelijk. Je moet als klant de versie waar je mee akkoord gaat kunnen opslaan. Dan weet je wat je hebt geaccepteerd. En de wetgever wilde dat dat makkelijk te doen was. Zoals Xs4all het doet: een link naar een "printbare versie", wat gewoon een HTML-pagina is zonder maffe opmaak.

Je moet je als klant niet in bochten hoeven te wringen om die tekst op papier te krijgen. En daar gaat Planet dus de fout in. Het zijn namelijk niet vier muisklikken - je moet wel weten welke. En wij internetveteranen vergeten nog wel eens hoe veel mensen surfen dankzij drie gele briefjes onder aan de monitor - "de E is voor internet, de W is voor typen en dat rechthoekje is voor email".

Arnoud

Arnoud, je zegt dat de wetgever wilde dat het makkelijk te doen was. Dat kan ik me wel voorstellen, maar waar ligt de grens? In de wetteksten zie ik geen grens staan. Je komt met de Hoge Raad aanzetten, maar wat heeft de Hoge Raad hierover gezegd?

Kijk, laat ik even duidelijk maken dat ik de methode van XS4all wel zo netjes vindt. Maar "wel zo netjes" is nou niet bepaald een juridisch begrip. De kwestie is of de wijze waarop Planet de voorwaarden aanbiedt, illegaal is. Ik vraag me dat sterk af. Elke browser, van Firefox en Internet Explorer tot aan de knulligste hobbykamerbrowser, heeft een optie om de pagina die je bekijkt, op te slaan. Als je in een tekstverwerker een pagina wilt opslaan ga je naar "Bestand -> Opslaan als...". Dat werkt in een browser net zo. Sla de pagina op op je harde schijf en je kunt 'm later terugkijken. Daarmee voldoet Planet m.i. toch echt aan de wettekst "op zodanige wijze dat deze door hem kunnen worden opgeslagen en voor hem toegankelijk zijn ten behoeve van latere kennisneming".

Of je nou een HTML-pagina opslaat of een PDF-bestand, ik zie juridisch het verschil niet zo. Of nou ja, het verschil is dan nog dat je een opgeslagen HTML-pagina kun je bekijken zonder dat je nog een extra softwarepakket (PDF-reader) hoeft te installeren. Wat dat betreft zou je dus net zo goed kunnen argumenteren dat Planet het niet eens slechter doet dan XS4all.

Er is nog geen jurisprudentie van de Hoge Raad over dit onderwerp. Je kunt dan kijken naar de parlementaire discussie, waar vaak ook dit soort problemen wordt gesignaleerd. En daar lees ik in de Memorie van Toelichting (www.overheid.nl/op/ onder nummer 28197):

[quote]Aldus wordt bereikt dat voor deze overeenkomsten een situatie ontstaat die gelijkwaardig is aan het geval waarin in de fysieke wereld de algemene voorwaarden feitelijk ter hand worden gesteld. Daarbij worden immers in wezen twee functies vervuld: de wederpartij krijgt een leesbaar schriftelijk stuk in handen waarin de algemene voorwaarden zijn neergelegd (het is voor hem toegankelijk; hij kan van de inhoud daarvan kennisnemen) en dat hij kan bewaren (in de elektronische wereld: opslaan) opdat hij het ook later nog kan inzien.
[/quote]

Daaruit haal ik dat de bedoeling is dat de elektronische AV net zo aangeboden moeten worden als de papieren. Dus op een stuk papier bij het sluiten van de overeenkomst. Alleen als dat echt niet kan, mag je zeggen "ze liggen bij de KVK".

De Planet-AV staan zo te zien in een IFRAME. De inhoud van een iframe wordt niet in elke browser opgeslagen als je de pagina die de iframe opneemt, opslaat.

Arnoud

Mr. Steven Ras heeft zeker een punt. Formeel misschien iets minder sterk, maar vanuit een consumentenperspectief gezien is zijn opmerking absoluut terecht. Formeel staan de algemene voorwaarden inderdaad op de Planet website. Echter:
kan je van een consument eisen dat hij of zij moet gaan zoeken naar de algemene voorwaarden?
Kan men van een doorsnee gebruiker verwachten dat hij of zij een link "voorwaarden" rechtsonder op een paar pagina’s direct in verband brengt met de betreffende "algemene voorwaarden en productspecifieke voorwaarden"?
Kan men van eenzelfde gebruiker verwachten dat hij of zij, na het klikken op de link "voorwaarden" de (juridisch) juiste selectie uit de vele aangeboden alternatieven (lees: voorwaarden) maakt?
Naar mijn mening dienen deze vragen ontkennend beantwoord te worden. Niet (alleen) om juridische onduidelijkheden of situaties als deze te voorkomen, maar (ook) vanuit het oogpunt van marketing (klantgericht denken).

Feitelijk is de door Planet gehanteerde methode dus iets anders dan een elektronische variant, van het ter hand stellen van algemene voorwaarden, als omschreven in artikel 6:234, lid 1 sub c BW.

Planet/KPN doet er verstandig aan dankbaar gebruik te maken van de opmerkzaamheid van mr. Ras en een websitebouwer een uurtje aan het werk te zetten. Meer tijd hoeft dat echt niet te kosten. Van het bedrag aan kosten dat Planet zich, mede door het vermijden van juridische steekspelletjes, op die wijze bespaart, kan wellicht nog een bloemetje af. Te versturen naar het adres van mr. Ras als dank voor het verleende gratis advies (dit met in acht name van het feit dat webnieuws een uiterst vluchtig medium is).

Mr. Roel L. Croes
ICT & juridisch adviseur

Na aanleiding van dit bericht vraag ik mij af of toevoegenen als deze : [url=http://www.xs4all.nl/~cvsmiley/amv.jpg]ebookers[/url] toegestaan zijn.
De regel 'Citytrips zijn niet restitueerbaar en niet wijzigbaar.' is namelijk niet opgenomen in de Algemene Voorwaarden en is op deze wijze ook niet te 'downloaden'.

mvg
R. Breumer

Ik snap het probleem niet. Je kunt het altijd knippen en plakken in notepad. Probleem opgelost.

Interessant is hier wellicht een recente uitspraak (29 augustus 2007) van de kantonrechter Haarlem. Hij oordeelde:

"Ingevolge artikel 6:233 sub b is een beroep op de vernietigbaarheid van algemene voorwaarden mogelijk, indien de gebruiker van die voorwaarden de wederpartij niet een redelijke mogelijkheid heeft geboden om daarvan kennis te nemen. Artikel 6:234 lid 1 sub a BW bepaalt vervolgens dat er sprake is van de in artikel 6:233 sub b BW genoemde redelijke mogelijkheid, indien de gebruiker de algemene voorwaarden voor of bij het sluiten van de overeenkomst aan de wederpartij ter hand heeft gesteld.
[eiseres] heeft als reactie op het verweer van [gedaagde] betoogd, dat zij [gedaagde] de in artikel 6:233 BW genoemde redelijke mogelijkheid heeft geboden, omdat zij de algemene voorwaarden tezamen met de offerte van 22 maart 2006 aan [gedaagde] heeft doen toekomen en tevens omdat op de offerte de vindplaats van de algemene voorwaarden wordt vermeld alsmede de mogelijkheid om de voorwaarden op verzoek toegezonden te krijgen.
[gedaagde] heeft gepersisteerd bij zijn verweer en heeft betwist dat de algemene voorwaarden aan de offerte waren gehecht.

De offerte van 22 maart 2006 verwijst naar de vindplaats van de algemene voorwaarden op de website van [eiseres]. Het gebruik van het internet is in het huidige tijdsgewricht inmiddels zodanig ingeburgerd, dat het op elektronische wijze beschikbaar stellen van algemene voorwaarden naar het oordeel van de kantonrechter gelijkwaardig geacht kan worden aan de feitelijke terhandstelling daarvan als genoemd in artikel 6:234 lid 1 sub BW. De beantwoording van de vraag of [eiseres] de algemene voorwaarden tezamen met de offerte van 22 maart 2006 aan [gedaagde] heeft toegestuurd, is dan ook niet bepalend voor de uitkomst van het onderhavige geschil. Nu door [gedaagde] geen feiten of omstandigheden zijn aangevoerd waaruit kan worden afgeleid dat het hem onmogelijk was om via het internet kennis te nemen van de door [eiseres] gehanteerde algemene voorwaarden, leidt het voorgaande ertoe dat zijn beroep op de vernietigbaarheid van de algemene voorwaarden geen effect kan sorteren."

Zie http://zoeken.rechtspraak.nl/resultpage.aspx?snelzoeken=true&searchtype=ljn&ljn=BB2576&u_ljn=BB2576 voor de gehele uitspraak.

Let wel, de site in het onderhavige geval is qua opzet overzichtelijk en technisch gezien eenvoudig. Ze is in geen geval vergelijkbaar met de complexe opbouw en massaliteit van de website van een doorsnee triple play aanbieder.
Daarnaast dient te worden opgemerkt dat eiser slechts één vaste set algemene voorwaarden hanteert, terwijl (in de ogen van een leek) de grote ISPers een soort cafetariamodel hanteren.

Afsluitend merk ik het volgende op: wellicht heeft de eiser het zichzelf relatief lastig gemaakt door de creatieve opmaak van zijn website.

Mr. Roel L. Croes
ICT & juridisch adviseur